Mandaty na polskich drogach: Policja bardziej zmobilizowana niż kiedykolwiek

Od 16 do 22 września 2025 r. na terenie całej Unii Europejskiej trwa Europejski Tydzień Mobilności, którego częścią jest kampania Roadpol Safety Days. W Polsce przedsięwzięcie zyskuje szczególną rangę: Krajowa Policja, wspierana przez grupę SPEED oraz samorządy, wzmacnia kontrole na drogach, dążąc do ograniczenia liczby ofiar wypadków do zera. Tegoroczna edycja koncentruje się nie tylko na kierowcach samochodów osobowych, lecz także na ochronie użytkowników rowerów, motocykli i hulajnóg elektrycznych. Inicjatywę wspiera Komisja Europejska i Europejska Rada Bezpieczeństwa Ruchu Drogowego, wskazując, że działania wpisują się w unijną „Wizję Zero”, zakładającą całkowite wyeliminowanie śmiertelnych ofiar wypadków do 2050 r.

Europejski Tydzień Mobilności i Roadpol Safety Days: główne założenia

Roadpol Safety Days to coroczna akcja koordynowana przez europejską sieć policji drogowych, w której uczestniczy ponad 30 krajów. Celem nadrzędnym jest zminimalizowanie, a najlepiej wyeliminowanie, wypadków śmiertelnych w czasie trwania kampanii. W 2024 r. w całej Europie udało się odnotować 15 procent mniej ofiar niż przeciętnie w analogicznym tygodniu lat 2018–2020, co zachęciło organizatorów do jeszcze ambitniejszych planów.

Tegoroczna odsłona zapowiada intensywne kontrole prędkości, trzeźwości i stanu technicznego pojazdów. W Polsce operację wspiera m.in. Centrum Automatycznego Nadzoru nad Ruchem Drogowym, które rozbudowało sieć fotoradarów o ponad 150 nowych urządzeń. Równocześnie samorządy miejskie zachęcają do korzystania z transportu publicznego, oferując bezpłatne przejazdy 22 września – w Europejski Dzień bez Samochodu.

Strategia „zero ofiar” w praktyce polskich służb

Policja informuje, że na głównych arteriach pojawią się nieoznakowane radiowozy z wideorejestratorami, a na drogach ekspresowych i autostradach patrole grupy SPEED przeprowadzą kontrole statyczne. Według obowiązującego taryfikatora, kierowca przyłapany na przekroczeniu prędkości o ponad 70 km/h w warunkach recydywy może zostać ukarany mandatem do 5000 zł i 15 punktami karnymi. Dodatkowo, od września 2025 r. punkty te kasują się dopiero po dwóch latach od uregulowania grzywny, co ma wzmocnić efekt prewencyjny.

Statystyki wakacyjne dowodzą, że wyzwanie jest ogromne: między 27 czerwca a 31 sierpnia 2025 r. w Polsce doszło do 4666 wypadków, w których życie straciło 347 osób, a ponad 5100 zostało rannych. Najczęstszymi przyczynami tragicznych zdarzeń pozostają nadmierna prędkość, nieustąpienie pierwszeństwa i nieprawidłowe wyprzedzanie. Policja zapowiada, że podczas Roadpol Safety Days priorytetem będzie eliminowanie właśnie tych zachowań.

Najbardziej zagrożeni uczestnicy ruchu pod lupą: rowerzyści i użytkownicy jednośladów

Choć kierowcy samochodów generują największe natężenie ruchu, to użytkownicy rowerów i motocykli ponoszą proporcjonalnie wyższe ryzyko ciężkich obrażeń. W 2024 r. w Polsce co piąta ofiara śmiertelna wypadków drogowych poruszała się jednośladem. Tegoroczna kampania zwraca uwagę na obowiązek korzystania z kasków (dla motocyklistów obowiązkowy, dla rowerzystów nadal nie), poprawne oświetlenie pojazdów i zachowanie bezpiecznego odstępu podczas wyprzedzania – wynoszącego minimum 1,5 m.

Policja przypomina, że od stycznia 2025 r. hulajnogi elektryczne podlegają takim samym limitom trzeźwości jak rowery: za jazdę z ponad 0,2‰ alkoholu grozi mandat zaczynający się od 1000 zł. Podczas Roadpol Safety Days funkcjonariusze będą również kontrolować e-hulajnogistów pod kątem jazdy po chodnikach szybciej niż 6 km/h, co stanowi naruszenie przepisów.

Wspólne działania policji i sektora prywatnego

Edukacja idzie w parze z karaniem. W Polsce do kampanii aktywnie dołącza Screen Network SA – operator ponad 20 000 ekranów LED, na których przez cały tydzień wyświetlane są komunikaty promujące bezpieczne zachowania na drodze. Spoty przypominają przede wszystkim o jeździe z dozwoloną prędkością, zapinaniu pasów oraz życzliwości wobec niechronionych uczestników ruchu.

Współpraca publiczno-prywatna obejmuje również bezpłatne szkolenia on-line dla kierowców flotowych, organizowane przez Polską Izbę Ubezpieczeń i Związek Pracodawców Transport i Logistyka Polska. Według danych PIU, jeden dzień szkoleniowy przekłada się na spadek liczby kolizji w firmowych flotach o 7 proc., co potwierdza, że edukacja stanowi skuteczne uzupełnienie policyjnych kontroli.

Tydzień wytężonych działań zakończy się 22 września symbolicznym Dniem bez Samochodu. Służby liczą, że połączenie egzekwowania przepisów, szerokiej akcji informacyjnej oraz bezpłatnego transportu publicznego skłoni kierowców do bardziej odpowiedzialnej i ekologicznej mobilności, a tegoroczny bilans wypadków okaże się najniższy w historii Roadpol Safety Days.