Wyjazd z częściowo uchyloną klapą może wydawać się szybkim rozwiązaniem, gdy do samochodu nie mieści się nowa pralka czy drewniane belki. W praktyce taka „drobnostka” wymaga jednak zachowania określonych środków ostrożności, ponieważ zarówno krajowe prawo o ruchu drogowym, jak i ogólne zasady bezpieczeństwa stawiają kierowcy konkretne wymagania dotyczące mocowania, widoczności oraz oznakowania ładunku.
Warunki legalnej jazdy z otwartym bagażnikiem
Polskie przepisy nie zabraniają wprost przewożenia przedmiotów przy otwartej lub uchylonej klapie, ale opierają się na art. 61 Prawa o ruchu drogowym, który nakłada na kierującego obowiązek takiego zabezpieczenia ładunku, by nie stwarzał zagrożenia ani nie utrudniał jazdy innym uczestnikom ruchu.
– Ładunek musi być stabilnie zamocowany i nie może zmieniać położenia podczas przyspieszania, hamowania czy pokonywania zakrętów.
– Uchylona klapa nie może zasłaniać świateł pozycyjnych, kierunkowskazów ani tablicy rejestracyjnej; w razie potrzeby warto zastosować dodatkowe, magnetyczne oświetlenie i tablicę pomocniczą.
– Przedmioty przewożone wewnątrz nie mogą ograniczać pola widzenia kierowcy we wstecznym lusterku.
– W kabinie należy zadbać o odpowiednią wentylację, ponieważ otwarty bagażnik może powodować zasysanie spalin do wnętrza pojazdu.
Zasady dla ładunku wystającego poza obrys pojazdu
Kiedy przewożony element wykracza poza linię zderzaka lub bok karoserii, do gry wchodzą dodatkowe regulacje określające maksymalne dopuszczalne wymiary oraz sposób oznakowania:
– Z tyłu pojazdu przedmiot może wystawać do 2 m, licząc od najbardziej wysuniętego punktu samochodu.
– Po bokach łączna szerokość auta z ładunkiem nie może przekroczyć 2,55 m; w przypadku pojazdów ciężarowych na autostradach UE limit ten wynosi 2,60 m dla elementów izolacyjnych.
– Wystającą część należy oznaczyć czerwono-białą, odblaskową tarczą o wymiarach 50 × 50 cm; jeżeli transport odbywa się w nocy lub przy ograniczonej widoczności, dodatkowo trzeba zamontować czerwone światło z tyłu i białe z przodu ładunku.
– Materiały sypkie albo o ostrych krawędziach trzeba zabezpieczyć plandeką lub gumowymi nakładkami, aby nie uszkodziły innych pojazdów i nie zabrudziły jezdni.
Najczęstsze błędy kierowców i ich konsekwencje
Niedopełnienie opisanych wyżej obowiązków nie tylko grozi mandatem, lecz przede wszystkim prowadzi do realnego niebezpieczeństwa w ruchu drogowym. Poniżej kilka przykładów najczęstszych uchybień:
– Zasłonięta lub podniesiona tablica rejestracyjna utrudnia identyfikację pojazdu; mandat może wynieść nawet 500 zł, a policjant ma prawo zakazać dalszej jazdy do momentu usunięcia nieprawidłowości.
– Brak oznakowania wystającego ładunku sprawia, że kierowcy jadący z tyłu nie zauważają go w porę; kolizja przy prędkości autostradowej może skończyć się tragicznie, a odpowiedzialność spada na kierującego przewożącego towar.
– Luźno ułożone przedmioty w części bagażowej podczas gwałtownego hamowania zachowują się jak pociski, co potwierdzają testy zderzeniowe ADAC i Euro NCAP; nawet niewielki przedmiot o masie 5 kg przy 50 km/h uderza z siłą ponad 150 kg.
– Jazda przy otwartej klapie z włączonym światłem cofania (częsty błąd w samochodach wyposażonych w lampki umieszczone w pokrywie) dezorientuje uczestników ruchu i może skutkować nałożeniem punktów karnych.
– Przewożenie dłużycy bez odpowiedniego mocowania linami transportowymi klasy minimum LC 400 daN grozi nie tylko mandatem, ale i poważnym wypadkiem w razie gwałtownego manewru omijania przeszkody.