Chiński koncern BYD rozważa lokalizację trzeciej fabryki w Europie. Decyzja ma zapaść w ciągu kilku miesięcy, a wstępna analiza kosztów produkcji wskazuje, że najkorzystniejszym kierunkiem może okazać się Hiszpania, gdzie relatywnie tania energia i umiarkowane koszty pracy tworzą atrakcyjny miks dla producenta samochodów elektrycznych i hybryd plug-in.

Globalny kontekst: napięcia handlowe i rygorystyczne normy emisyjne

Budowa zakładów w Unii Europejskiej stała się dla chińskich marek strategiczną odpowiedzią na dwa zjawiska. Po pierwsze, Komisja Europejska prowadzi postępowanie antysubsydyjne wobec importerów pojazdów z Chin, co w skrajnym scenariuszu może skutkować karnymi cłami. Po drugie, od 2035 r. we Wspólnocie zacznie obowiązywać zakaz rejestracji nowych aut spalinowych, który skłania producentów do lokalizacji inwestycji bliżej rynku docelowego, aby spełnić normy śladu węglowego i załapać się na krajowe programy wsparcia dla elektromobilności.

Mapa dotychczasowych inwestycji BYD w Europie

Koncern z Shenzhen już ogłosił budowę fabryki w Szeged na południu Węgier; uruchomienie linii i zatrudnienie około 6 000 osób zaplanowano na 2026 r. Równolegle trwają przygotowania do projektu w Turcji, gdzie atutem jest unia celna z UE oraz rozwijający się sektor komponentów baterii. Oba zakłady mają łącznie wytwarzać ponad 300 000 pojazdów rocznie, lecz aby w pełni zaspokoić popyt na Starym Kontynencie i zmniejszyć ryzyko geopolityczne, koncern planuje trzecią europejską lokalizację.

Zakup gotowego zakładu czy greenfield? Analiza scenariuszy

BYD rozważał przejęcie fabryki Forda w Saarlouis lub części zakładów Volkswagena w Osnabrück, co pozwoliłoby skrócić czas wejścia na rynek. Wysoka cena transakcji, koszty niemieckiej siły roboczej i uzależnienie od drogiej energii zasilanej węglem sprawiły jednak, że scenariusz greenfield w tańszym miejscu wrócił na pierwszy plan. Według analityków Boston Consulting Group różnica w kosztach wytworzenia jednej sztuki auta między Hiszpanią a Niemcami może sięgać 1 800 euro, głównie dzięki niższym opłatom za prąd oraz bardziej elastycznemu prawu pracy.

Kluczowe kryteria wyboru lokalizacji

Koszty pracy. Z danych Eurostatu wynika, że przeciętny godzinowy koszt zatrudnienia w hiszpańskim przemyśle wynosi 25–26 euro, podczas gdy w Niemczech przekracza 40 euro. Węgry i Polska są wprawdzie tańsze (odpowiednio 13 i 14 euro), lecz BYD szuka rynku z rozwiniętym ekosystemem kooperantów motoryzacyjnych i zapleczem R&D.

Tania i niskoemisyjna energia. Hiszpania korzysta z miksu opartego na słońcu, wietrze i atomie. Według operatora OMIE średnia cena hurtowa prądu w 2023 r. wyniosła tam niespełna 90 €/MWh, podczas gdy w Polsce była o około 40 €/MWh wyższa. Energia z OZE i planowane 3 GW nowych mocy fotowoltaicznych w regionie Aragonii mogą dodatkowo obniżyć rachunki fabryki.

Wsparcie publiczne. Madryt uruchomił program PERTE VEC 2 o wartości 4,3 mld euro przeznaczony na dotacje i ulgi podatkowe dla producentów pojazdów zeroemisyjnych. Warunkiem jest lokalizacja inwestycji w Hiszpanii i udział lokalnych poddostawców, co BYD spełnia dzięki europejskim partnerom w łańcuchu baterii i elektroniki mocy.

Reakcje konkurencji: Chery, Leapmotor i producenci europejscy

Chińska ekspansja w Hiszpanii już trwa. Chery przejęło opuszczony przez Nissana zakład w Zona Franca pod Barceloną, gdzie od 2025 r. powstaną modele Omoda i Jaecoo. Z kolei Leapmotor podpisał umowę ze Stellantis na składanie miejskiego modelu T03 w Vigo. Równolegle Volkswagen inwestuje 10 mld euro w transformację fabryki w Pampelunie i budowę gigafabryki ogniw w Sagunto, podkreślając rosnącą konkurencję o talenty i moce produkcyjne w regionie.

Co może wyjechać z hiszpańskich taśm produkcyjnych BYD

Według branżowych przecieków w nowym zakładzie powstaną głównie crossovery segmentu C i D z technologią plug-in hybrid (DM-i) oraz w pełni elektryczne modele wykorzystujące autorskie akumulatory typu Blade. Roczna zdolność produkcyjna szacowana jest na 150–180 tys. sztuk, przy czym pierwszy testowy prototyp mógłby zjechać z linii już w 2027 r., o ile decyzja lokalizacyjna zapadnie przed końcem bieżącego roku.

Źródła

Eurostat, International Energy Agency, OMIE, Boston Consulting Group, Komisja Europejska, hiszpańskie Ministerstwo Przemysłu, komunikaty BYD, Reuters, Bloomberg, Automobile News Europe