20 października 2025 r. do ruchu oddano ostatni, 33-kilometrowy fragment drogi ekspresowej S3, domykając liczącą 471 km arterię od Świnoujścia nad Bałtykiem do przejścia granicznego w Lubawce. Po niemal dwóch dekadach budowy kierowcy zyskali pierwszy w historii w pełni ekspresowy korytarz północ–południe w zachodniej Polsce.

Geneza i przebieg inwestycji

Plan utworzenia szybkiego połączenia nadmorskich portów z południową granicą pojawił się w rządowym programie drogowym jeszcze w latach 90., jednak prace budowlane ruszyły dopiero w 2007 r. Pierwszy odcinek, Szczecin–Gorzów Wlkp., udostępniono kierowcom w 2010 r. Kolejne fragmenty powstawały równolegle w trzech województwach: zachodniopomorskim, lubuskim i dolnośląskim. Cała trasa została zaprojektowana w standardzie dwujezdniowej ekspresówki z pasami awaryjnymi i systemem zarządzania ruchem, co pozwala utrzymywać prędkość projektową 120 km/h niemal na całej długości.

S3 w europejskiej sieci transportowej

S3 jest polską częścią korytarza Bałtyk–Adriatyk sieci TEN-T oraz fragmentem międzynarodowej trasy E65, która łączy Malmö ze stolicami Bałkanów aż do Krety. Dzięki nowemu ciągowi możliwe stało się skrócenie czasu transportu pomiędzy Skandynawią, Polską, Czechami i południem Europy bez konieczności korzystania z zatłoczonych dróg krajowych. „Domykamy kluczowy szlak towarowy, którego znaczenie logistyczne wykracza poza granice regionu” – podkreśla dr hab. Marcin Śliż z Politechniki Wrocławskiej.

Kluczowy, ostatni fragment trasy

Finałowy odcinek Świnoujście – Troszyn podzielono na dwa zadania: Świnoujście – Dargobądz (17 km) oraz Dargobądz – Troszyn (16 km). Budowę prowadzono w systemie „projektuj i buduj”, co pozwoliło skrócić formalności i zachować trzyletni harmonogram. Najważniejsze obiekty inżynieryjne powstałe w ramach tego etapu:

• siedem wiaduktów

• dwa mosty • jedna estakada

• dwa górne przejścia dla zwierząt o szerokości 50 m

• trzy węzły: Dargobądz, Wolin Zachód, Wolin Wschód

• para MOP-ów w rejonie Dargobądza.

Finansowanie i wykonawcy

Cała ekspresówka pochłonęła około 15 mld zł, z czego ponad 7,7 mld zł pokryto z funduszy polityki spójności UE. Ostatni fragment realizowało konsorcjum Polbud Pomorze, PRD Nowogard, Intop Warszawa i Intop Skarbimierzyce. Nadzór sprawowała Generalna Dyrekcja Dróg Krajowych i Autostrad, a za przygotowanie dokumentacji odpowiadały polskie biura projektowe wspierane przez zagraniczne firmy inżynieryjne.

Wpływ na gospodarkę i logistykę

Dzięki pełnej przejezdności S3 port w Świnoujściu zyskuje bezpośrednie połączenie z autostradami A6, A2 i A4, co zwiększa atrakcyjność terminali kontenerowych i planowanego terminalu LNG. Z drugiej strony, przez Lubawkę towary z Czech mogą szybciej docierać do polskich portów morskich. Według Polskiego Instytutu Transportu i Logistyki przepustowość korytarza wzrośnie o ok. 25% już w pierwszym roku eksploatacji.

Bezpieczeństwo i środowisko

Nowoczesne systemy odcinkowego pomiaru prędkości, monitoring pogodowy oraz nawierzchnia o wysokiej odporności na koleinowanie zmniejszają ryzyko wypadków. Przejścia dla zwierząt – zarówno dolne, jak i górne – ograniczają kolizje z fauną, a ekrany akustyczne chronią okoliczne miejscowości przed hałasem. Wzdłuż nowego odcinka posadzono ponad 200 tys. młodych drzew w ramach kompensacji przyrodniczej.

S3 w liczbach

• 471 km długości

• ponad 40 węzłów drogowych

• trzy województwa

• 15 mld zł nakładów inwestycyjnych

• 7,7 mld zł dofinansowania unijnego

• 2007–2025 – okres realizacji

• skrócenie czasu przejazdu Świnoujście–Lubawka o ok. 70 min.