Ministerstwo Inwestycji Arabii Saudyjskiej, koncern Stellantis oraz holding Petromin Corporation podpisały w Waszyngtonie trójstronne memorandum, które ma określić opłacalność uruchomienia pierwszej w Królestwie w pełni zlokalizowanej fabryki samochodów osobowych i użytkowych. Strony podkreślają, że analiza obejmie cały łańcuch wartości – od montażu i tłoczni po rozwój sieci lokalnych dostawców – a decyzja inwestycyjna spodziewana jest po zakończeniu wielomiesięcznego studium wykonalności.

Strategiczne cele, partnerzy i wstępny harmonogram

Zawarte porozumienie ma charakter niewiążący, lecz wyznacza ramy współpracy pomiędzy trzema podmiotami o komplementarnych kompetencjach. Ministerstwo zapewnia wsparcie regulacyjne i infrastrukturalne, Stellantis wnosi know-how w zakresie projektowania, produkcji oraz globalnej logistyki, natomiast Petromin – największy w regionie operator flot i sieci serwisowej – oferuje zaplecze dystrybucyjne oraz kapitał lokalny. Wstępnie rozpatrywane lokalizacje znajdują się w strefach przemysłowych Dżuddy i Yanbu, gdzie istnieje dostęp zarówno do portów morskich, jak i do rosnącej sieci kolei Saudi Rail. Jeżeli studium wypada pozytywnie, budowa zakładu mogłaby ruszyć przed końcem 2025 r., a pierwsze pojazdy zjechałyby z linii produkcyjnych w ciągu kolejnych dwóch lat.

Motoryzacja w agendzie Vision 2030

Rozwój przemysłu samochodowego jest jednym z filarów rządowego programu transformacji gospodarczej Vision 2030, którego nadrzędnym celem jest zmniejszenie zależności Królestwa od przychodów naftowych. Rijad stawia na jednoczesne tworzenie miejsc pracy, transfer technologii oraz wzrost udziału produkcji krajowej w PKB. Dlatego oprócz omawianej inicjatywy w kraju realizowane są już projekty komplementarne: Public Investment Fund buduje markę Ceer, Lucid Motors stawia zakład montażu aut elektrycznych w King Abdullah Economic City, a Saudi Electricity Company rozwija infrastrukturę ładowania. Wprowadzenie Stellantisa do tego ekosystemu miałoby przyspieszyć budowę kompetencji inżynierskich i rozwinąć lokalny rynek poddostawców stali, aluminium, komponentów elektronicznych oraz akumulatorów.

Globalna układanka Stellantisa

Dla koncernu powstałego z połączenia FCA i PSA projekt wpisuje się w plan „Dare Forward 2030”, zakładający osiąganie wyższych marż na rynkach rozwijających się oraz dywersyfikację łańcucha dostaw. Bliski Wschód i Afryka mają w strategii grupy status „mega-regionu” z celem podwojenia wolumenu sprzedaży do końca dekady. Budowa saudyjskiej fabryki pozwoliłaby wyraźnie skrócić drogi logistyczne do klientów w rejonie Zatoki, Afryki Północnej i Azji Południowej, a zarazem zmniejszyć ekspozycję na ryzyko geopolityczne związane z transportem przez Kanał Sueski.

Szanse i wyzwania operacyjne

Arabia Saudyjska kusi inwestorów niskimi kosztami energii z szybko rosnących odnawialnych źródeł oraz programami zachęt fiskalnych obejmujących zwolnienia podatkowe i preferencyjne finansowanie eksportu. Wyzwania pozostają jednak znaczące: konieczność wyszkolenia kadr inżynierskich, rozwinięcie lokalnej produkcji części o wymaganej jakości, a także zapewnienie konkurencyjnej logistyki surowców – w tym stali o niskim śladzie węglowym i komponentów do baterii. Eksperci wskazują również na rosnącą konkurencję ze strony producentów chińskich, którzy coraz intensywniej inwestują w sąsiednich Zjednoczonych Emiratach Arabskich.

Wizyta następcy tronu w Waszyngtonie i szerszy kontekst gospodarczy

Memorandum podpisano przy okazji forum inwestycyjnego towarzyszącego wizycie księcia Mohammeda bin Salman w Stanach Zjednoczonych. Saudyjski następca tronu spotkał się m.in. z przedstawicielami Departamentu Handlu i największych funduszy infrastrukturalnych, prezentując pakiet projektów o łącznej wartości przekraczającej 100 mld USD w sektorach przemysłu, zielonej energii oraz cyfryzacji. Zacieśnianie relacji z partnerami amerykańskimi ma w zamyśle władz wzmocnić transfer technologii i ugruntować pozycję Królestwa jako kluczowego węzła produkcyjnego na styku Europy, Azji i Afryki.

Możliwy wpływ na regionalny rynek motoryzacyjny

Jeśli projekt doczeka się fazy realizacji, Arabia Saudyjska może stać się największym ośrodkiem produkcji pojazdów na Półwyspie Arabskim, z potencjałem eksportowym do państw Rady Współpracy Zatoki oraz Afryki Wschodniej. Lokalne stawki celne sprzyjają pojazdom powstającym w obrębie GCC, co otworzyłoby Stellantisowi dostęp do rynku liczącego ponad 50 mln potencjalnych klientów, a krajowym dostawcom – szansę wejścia do globalnego łańcucha wartości koncernu.