Należy wiedzieć, ze elementy wałów napędowych i przegubów nie podlegają naprawie. W razie ich uszkodzenia lub zużycia trzeba je wymienić na nowe.

W jaki sposób przeprowadzić kontrolę?

Obsługa wału napędowego i przegubów sprowadza się do okresowej kontroli, polegającej na:

  1. wzrokowej ocenie stanu wszystkich elementów
  2. sprawdzeniu i dokręceniu wszystkich połączeń gwintowych
  3. uzupełnieniu smaru w punktach smarowniczych (tylko w starszych rozwiązaniach)
  4. sprawdzeniu luzów w połączeniach i łożyskach
  5. ocenie stanu technicznego elementów na podstawie osłuchania pracy wału napędowego oraz identyfikacji ewentualnych wibracji i drgań.

Trzeba wiedzieć, że w starszych rozwiązaniach przegubów krzyżakowych mogą występować punkty smarownicze (smarowniczki), które w czasie okresowej obsługi należy przesmarować. W nowszych pojazdach łożyska są napełniane smarem w trakcie montażu i ten zapas wystarcza na cały okres eksploatacji. Wszystkie połączenia i mocowania układu napędowego należy sprawdzić i w razie potrzeby dokręcić kluczem dynamometrycznym, zgodnie z wymaganiami podanymi w instrukcji obsługi pojazdu.

Wskazania do naprawy wałów napędowych i przegubów

Nieprawidłową pracę, uszkodzenia lub zużycie elementów wału i przegubów możemy stwierdzić na podstawie oceny hałasu i wibracji emitowanych przez ten zespół. Ocenę organoleptyczną przeprowadza się podczas próbnej jazdy lub na podnośniku przy obciążonych kołach i załączonym napędzie. Głośna praca jest z reguły związana z zużyciem łożysk lub wielowypustów, natomiast przyczynę wibracji stanowi przeważnie skrzywiony lub niewyrównoważony wał. W celu precyzyjniejszej oceny nieprawidłowości pracy wału napędowego i przegubów należy posłużyć się odpowiednimi przyrządami diagnostycznymi. Przykładowo: pomiaru wielkości drgań możemy dokonać za pomocą analizatora drgań. Czujnik analizatora umieszcza się w punktach wystąpienia drgań, na przykład na podłodze w okolicy łożyska podporowego. W trakcie ustalania przyczyny nieprawidłowej pracy możemy posłużyć się algorytmami (schematami blokowymi).

Aby dokładnie ustalić uszkodzenia lub stopień zużycia elementów, należy je zdemontować. Przed demontażem wału napędowego, przegubów i łożysk podporowych należy koniecznie nanieść znaki ustawcze, zapewniające późniejszy montaż elementów z zachowaniem pierwotnego wzajemnego położenia. Ich przestawienie może spowodować wibracje wału napędowego i hałas podczas pracy. Po zdemontowaniu wału napędowego sprawdza się jego bicie. Jeżeli przekracza dopuszczalną wartość (około 0,8 mm), należy go wymienić.

Dość częstą niesprawnością wału napędowego jest jego niewyrównoważenie spowodowane oderwaniem ciężarków. Wyrównoważenie przeprowadza się na wyważarce dynamicznej. Ciężarki powinny zostać umieszczone w dwóch miejscach: z przodu i z tyłu wału. Podczas kontroli łożysk należy sprawdzić ręką, czy obracają się one płynnie i bez zacięć, oraz skontrolować wielkość luzu w wielu określonych płaszczyznach. Zużyte łożyska wymienia się na nowe. Dla prawidłowej pracy układu napędowego istotne jest właściwe wzajemne ustawienie poszczególnych zespołów. Za pomocą specjalnych przyrządów pomiarowych możemy zmierzyć kąty ustawienia poszczególnych odcinków wału napędowego oraz równoległość osi silnika i przekładni głównej. Na podstawie uzyskanych wyników należy uwzględnić korektę w zawieszeniu silnika oraz ustawieniu łożyska podporowego i przekładni głównej (za pomocą śrub i podkładek).