18 września 1975 roku z taśmy w Tychach zjechał pierwszy Fiat 126 p – moment, który otworzył nowy rozdział w historii polskiego przemysłu motoryzacyjnego. Przez kolejne pięć dekad zakład, dziś należący do koncernu Stellantis, nieprzerwanie dostarczał na rynki świata samochody, stając się jednym z filarów gospodarki i wizytówką krajowej inżynierii.
Od „malucha” do multibrandowej fabryki
Zakład powstały jeszcze pod szyldem Fabryki Samochodów Małolitrażowych przeszedł imponującą drogę: od prostego Fiata 126 p, którym zmotoryzowano Polskę, po nowoczesne auta segmentu B-SUV budowane według standardów Przemysłu 4.0. Łącznie z hal w Tychach wyjechało ponad 11,4 mln pojazdów, w tym tak rozpoznawalne modele jak Cinquecento, Seicento, Panda, Punto, Bravo, Brava czy Lancia Ypsilon. Rozbudowa i modernizacje pochłonęły w ciągu lat miliardy złotych, a wdrożenie robotyki oraz zaawansowanych systemów kontroli jakości pozwoliło utrzymać pozycję jednej z najbardziej wydajnych fabryk w portfolio Stellantis.
Linie montażowe dziś: trzy marki, jeden cel
Dzisiaj Tychy produkują równolegle trzy samochody należące do różnych marek koncernu:
– Jeep Avenger (także w pełni elektryczna odmiana), – Fiat 600 w wersji hybrydowej i BEV, – Alfa Romeo Junior, najnowszy reprezentant segmentu miejskich crossoverów.
Nagrody potwierdzają renomę tej produkcji: w 2023 r. Avenger zdobył tytuł Europejskiego Samochodu Roku, dołączając do grona laureatów z Tychów – Fiata Pandy (2004) i Fiata 500 (2008). Krótkie takty produkcyjne, elastyczna logistyka i możliwość równoległego wytwarzania modeli trzech marek na jednej linii to efekt wieloletnich inwestycji w modułową architekturę STLA Small.
Mocne miejsce w gospodarce i globalnej sieci Stellantis
Fabryka zatrudnia około 2,5 tys. pracowników, a kolejne kilka tysięcy miejsc pracy zależy od kooperantów zlokalizowanych w Polsce południowej. Blisko 97 % gotowych aut trafia na eksport, dzięki czemu zakład od lat pozostaje jednym z czołowych eksporterów branży. W sieci Stellantis pełni rolę centrum kompetencyjnego dla małych platform, współpracując z zakładami we Włoszech, Hiszpanii i Francji. Międzynarodowy charakter produkcji potwierdza fakt, że ponad 300 dostawców komponentów rozsianych jest na czterech kontynentach, a gotowe samochody opuszczają Polskę drogą kolejową, ciężarową i morską.
Wizja jutra: elektryfikacja i neutralność klimatyczna
Podczas jubileuszowych uroczystości sekretarz stanu w Ministerstwie Rozwoju i Technologii, Michał Jaros, zwrócił uwagę, że „fabryka w Tychach to przykład, jak nowoczesne technologie mogą budować przewagę gospodarki opartej na wiedzy i wysokich kompetencjach”. Z kolei dyrektor zakładu Janusz Puzoń podkreślił, iż priorytety na najbliższe lata to dalsza redukcja śladu węglowego i zwiększanie udziału pojazdów zeroemisyjnych: „Chcemy, aby nasza produkcja była neutralna klimatycznie przed końcem dekady, a każdy nowy model spełniał oczekiwania klientów w zakresie zrównoważonej mobilności”.
Plany wpisują się w strategię koncernu Stellantis – Dare Forward 2030, zakładającą osiągnięcie globalnej neutralności węglowej do 2038 r. Tychy odgrywają w tym procesie kluczową rolę dzięki instalacji paneli fotowoltaicznych, systemom odzysku ciepła i stopniowemu przechodzeniu na materiały pochodzące z recyklingu. Pięćdziesięcioletni dorobek zakładu staje się fundamentem dla dalszego rozwoju, w którym doświadczenie spotyka się z innowacją, a polska fabryka utrzymuje status jednego z najważniejszych punktów na motoryzacyjnej mapie Europy.
