Po serii kolejnych podwyżek na stacjach benzynowych kierowcy w całym kraju dostrzegają wreszcie wyraźne wyhamowanie cen, a miejscami nawet ich spadek. Średnia krajowa dla benzyny 95 okazuje się niższa niż przed miesiącem, olej napędowy tanieje wolniej, a autogaz trzyma najstabilniejszy kurs od początku jesieni. Optymizm studzi fakt, że notowania ropy Brent pozostają relatywnie wysokie – około 81 USD za baryłkę – a złoty nie zdołał w pełni odrobić strat wobec dolara. Mimo to analitycy branży paliwowej widzą szansę na kilka tygodni „oddechu” dzięki poprawie bilansu popytu i podaży na świecie, a także ostrożnej polityce marż krajowych koncernów.

Układ cen: średnia ogólnopolska i mapa województw

Według najnowszych danych portalu monitorującego rynek hurtowy i detaliczny, krajowa średnia cena benzyny 95 określona została na 5,92 zł za litr. Olej napędowy kosztuje przeciętnie 6,09 zł, natomiast LPG 2,59 zł. Statystyka ukrywa jednak wyraźne podziały regionalne:

• Wielkopolska pozostaje najtańszym miejscem dla benzyny 95 – około 5,80 zł/l.

• Na diesel najkorzystniej wypada Lubuskie – średnio 5,96 zł/l.

• Autogaz najtaniej tankują kierowcy na Śląsku – blisko 2,47 zł/l.

• Najdroższe województwo dla obu produktów silnikowych to Mazowsze, gdzie benzyna zbliża się do 6,04 zł/l, a diesel do 6,20 zł/l.

• Najwyższe ceny LPG obserwowane są w Zachodniopomorskiem – nawet 2,74 zł/l.

Różnice rzędu 20–30 groszy na litrze oznaczają, że tankowanie pełnego, 50-litrowego baku może kosztować nawet o 15–20 zł więcej lub mniej, w zależności od regionu czy sieci stacji.

Czynniki rynkowe: ropa, waluty, marże i podatki

Widoczna w Polsce stabilizacja cen jest wypadkową kilku zjawisk na rynkach międzynarodowych i krajowych:

1. Podaż ropy na świecie – Międzynarodowa Agencja Energii ocenia, że w trzecim kwartale globalna podaż przewyższyła popyt o blisko 1 mln baryłek dziennie. Nadwyżka zadziałała jak bezpiecznik dla notowań Brent i WTI.

2. Decyzje OPEC+ – producentom nie udało się w pełni przeforsować kolejnych głębokich cięć wydobycia, a część państw przekracza przydzielone limity. Rynek odebrał to jako sygnał łagodzący ryzyko gwałtownych skoków cen surowca.

3. Kurs USD/PLN – złoty odrobił część strat z końca lata, co przekłada się na niższy koszt importu ropy i paliw gotowych. Każdy grosz w relacji walutowej to około 4–5 groszy różnicy w cenie litra benzyny po stronie detalicznej.

4. Zapasy w UE – Europejskie rezerwy diesla, według danych Eurostatu, są o 6% wyższe niż rok temu, co zmniejsza presję na niespodziewane podwyżki w sezonie zimowym.

5. Marża detaliczna – krajowe rafinerie i sieci stacji zachowują ostrożność po medialnej krytyce wakacyjnych podwyżek. Obecnie marża detaliczna na litrze Pb95 oscyluje wokół 20 groszy, czyli blisko dolnej granicy historycznych widełek.

Prognozy krótkoterminowe: czego spodziewać się do końca roku

Analitycy kilku domów maklerskich biorą pod uwagę dwa skrajne scenariusze. Optymistyczny zakłada utrzymanie ceny baryłki w przedziale 78–84 USD, brak gwałtownych zmian kursu złotego i stabilną marżę detaliczną. W takim wariancie:

• Benzyna 95 pozostanie w widełkach 5,88–5,99 zł/l.

• Diesel będzie kosztował średnio 6,05–6,15 zł/l.

• LPG utrzyma się w pobliżu 2,60 zł/l.

Wariant mniej korzystny – zakładający odbicie notowań ropy do 90 USD oraz osłabienie waluty krajowej – mógłby podnieść ceny detaliczne o 10–15 groszy na litrze jeszcze przed styczniem. Ryzyko takiego scenariusza łączone jest przede wszystkim z napięciami geopolitycznymi na Bliskim Wschodzie oraz możliwą eskalacją ograniczeń eksportowych Rosji.

Jak płacić mniej: praktyczne wskazówki dla kierowców

Nawet w sprzyjających okolicznościach rynkowych różnice pomiędzy stacjami potrafią być większe niż skala tygodniowych zmian hurtowych. Eksperci ds. logistyki flotowej rekomendują kilka prostych działań, które realnie obniżają koszt przejechanego kilometra:

• Porównuj ceny w aplikacjach mobilnych, które agregują dane z tysięcy stacji w czasie rzeczywistym.

• Rozważ tankowanie w godzinach porannych – dostawy nocne często wiążą się z niższą ceną, zanim stacja dokona korekty cennika.

• Wybieraj trasy, które pozwalają omijać autostradowe punkty obsługi; różnice potrafią sięgać 40 groszy/l.

• Dbaj o ciśnienie w oponach i ograniczaj nadbagaż – według Europejskiej Agencji Środowiska prawidłowe ciśnienie może zmniejszyć spalanie nawet o 3%.

• Łącz przejazdy: jedna dłuższa podróż to niższe zużycie niż kilka krótkich odcinków na zimnym silniku.

Horyzont 2024–2025: transformacja energetyczna a przyszłość paliw ciekłych

Choć w krótkim terminie tradycyjne paliwa pozostaną głównym źródłem energii w transporcie, dłuższe prognozy rysują bardziej złożony obraz. Komisja Europejska konsekwentnie wdraża pakiet Fit for 55, a od 2025 r. wejdą w życie zaostrzone limity emisji CO₂ dla flot producentów samochodów. Międzynarodowa Agencja Energii szacuje, że popyt na ropę w państwach OECD może osiągnąć szczyt w latach 2026–2027, by następnie spadać o około 1 % rocznie wraz z przyspieszającą elektryfikacją transportu i rozwojem biopaliw II generacji. W Polsce oznacza to konieczność modernizacji infrastruktury rafineryjnej oraz większy nacisk na paliwa alternatywne, takie jak HVO czy wodór, które w przyszłości mogą stabilizować ceny i zmniejszać zależność od ropy naftowej.