Wyniki najświeższego sondażu przeprowadzonego wśród polskich kierowców pokazują, że największy niepokój na drogach budzą przede wszystkim młodzi użytkownicy czterech kółek, rowerzyści oraz osoby w wieku 60+. Respondenci wskazywali również motocyklistów i właścicieli niektórych popularnych marek samochodów. Czy obawy te znajdują potwierdzenie w statystykach wypadków i taryfach ubezpieczeniowych? Poniższa analiza zestawia opinie ankietowanych z danymi Policji, Inspekcji Transportu Drogowego i towarzystw ubezpieczeniowych, kreśląc możliwie pełny obraz zagrożeń na polskich drogach.
Kogo uznajemy za największe zagrożenie?
Badanie opinii publicznej zrealizowane na próbie ponad dwóch tysięcy kierowców wykazało, że 28% respondentów obawia się przede wszystkim kierowców w wieku 18–24 lata. Tyle samo wskazań uzyskali rowerzyści, których rosnąca liczba w miastach przekłada się na częstsze interakcje z ruchem samochodowym. Kolejne miejsca zajęli seniorzy (26%) oraz motocykliści (również 26%). W dalszej kolejności znalazły się osoby świeżo po uzyskaniu prawa jazdy i piesi poruszający się po nieoświetlonych drogach (24% każdy). Najmniej obaw wzbudzają kierowcy pojazdów uprzywilejowanych i mieszkańcy dużych aglomeracji – oba segmenty zebrały symboliczne 3% głosów.
Policyjne zestawienia: liczby mówią więcej niż opinie
Z danych Komendy Głównej Policji wynika, że w 2023 r. odnotowano w Polsce 20 826 wypadków drogowych, w których zginęło 1 854 osób, a blisko 24 tys. zostało rannych. Najwyższy wskaźnik wypadków na 10 000 populacji wciąż należy do grupy 18–24 lata i wyniósł 11,3. W tej samej kategorii wiekowej liczba wypadków spowodowanych nadmierną prędkością przekroczyła 34%. Rowerzyści odpowiadali za ok. 6,5% wszystkich zdarzeń, lecz konsekwencje dla nich samych były najdotkliwsze: w co trzecim wypadku rowerowym dochodziło do ciężkich obrażeń. Motocykliści – choć stanowią niespełna 2% ruchu pojazdów – brali udział w blisko 13% wypadków śmiertelnych, co przekłada się na jeden z najwyższych wskaźników ryzyka w przeliczeniu na kilometr przejechany jednośladem.
Stereotypy wokół marek: BMW, Audi i reszta stawki
Uczestnicy sondażu otrzymali również pytanie o marki aut, których kierowców uznają za szczególnie brawurowych. Na czele znalazło się BMW – 56% ankietowanych wskazało tę markę jako najmniej bezpieczną. Druga była Audi (29%), a trzecia Volkswagen (11%). Co interesujące, w podobnym badaniu sprzed dwóch lat negatywne opinie o właścicielach BMW sięgały aż 73%, co sugeruje stopniową poprawę reputacji producenta z Bawarii. Eksperci tłumaczą tę „łatkę” strukturą wieku nabywców: używane, kilkunastoletnie modele o dużej mocy są atrakcyjne cenowo dla młodych kierowców, a to właśnie ta grupa notuje najgorsze statystyki wypadkowe.
Kierowcy najbezpieczniejsi w oczach ubezpieczycieli
Towarzystwa ubezpieczeniowe do oceny ryzyka wykorzystują kilkadziesiąt parametrów, z których marka pojazdu jest tylko jednym. Niemniej średnia składka OC płacona przez właścicieli BMW pozostaje o około 18–22% wyższa niż przeciętna na rynku. Na drugim biegunie znajdują się marki francuskie: posiadacze Citroëna, Peugeota czy Renault płacą składki niższe o 10–12% od średniej. Ubezpieczyciele argumentują, że decydujące znaczenie ma profil kierowcy – jego wiek, miejsce zamieszkania, liczba przejechanych kilometrów i historia szkód – ale statystyka wypadkowa modeli danej marki również wpływa na taryfę.
Ciekawostki z polskich dróg
• Średni wiek posiadacza prawa jazdy w Polsce przekroczył 42 lata, a co czwarty kierowca ma już ponad 60 lat. • Na każdy tysiąc skontrolowanych pojazdów Inspekcja Transportu Drogowego ujawnia średnio 22 przypadki przekroczenia dozwolonej prędkości o ponad 30 km/h. • Według danych Europejskiej Rady Bezpieczeństwa Transportu Polacy spędzają w korkach średnio 34h rocznie, co zwiększa ekspozycję na kolizje przy niskich prędkościach, ale jednocześnie obniża ryzyko wypadków z ofiarami śmiertelnymi. • System automatycznych fotoradarów GITD wygenerował w 2023 r. ponad 2,4 mln zdjęć wykroczeń, z czego blisko 15% dotyczyło przekroczenia prędkości przez zaledwie 8 najpopularniejszych modeli samochodów.